Gojnik i jego prozdrowotne właściwości

12 stycznia 2020

W niniejszym artykule zapoznamy Państwa z grecką, górską herbatą zwaną gojnikiem. Jego łacińska nazwa Sideritis nawiązuje do greckiego słowa sideros, które oznacza żelazo (obrażenia zadane żelazną bronią).

Wykorzystywany był przez antycznych lekarzy wojskowych nie tylko jako środek pobudzający, ale także jako roślina oczyszczająca i kojąca w przypadku głębokich ran po walce. Współczesne badania potwierdzają te właściwości. Na terenie Grecji występuje 12 odmian gojnika (m.in.: sideritis sp sideritis raeseri, sideritis scardica griseb, sideritis syriaca), które różnią się między sobą wyglądem, smakiem i niektórymi właściwościami.

Wpływ na te różnice mają mikroklimat, grunt oraz wysokość nad poziomem morza, na której gojnik jest uprawiany. Gojnik poświęcony był bogom Olimpu, ponieważ rośnie naturalnie również w paśmie górskim Olimpu, na wysokości od 800- 2800 m n.p.m. O gojniku wspomina Teofrast z Eresos (ok. 370-287 p.n.e.), przyjaciel i uczeń Arystotelesa, filozof przyrody, ojciec botaniki i prekursor ekologii i geografii roślin.

Na dobrą pamięć i odporność

Gojnik poddano licznym badaniom naukowym, a ich wyniki pozwalają mówić o nim jako o roślinie leczniczej. Badania niemieckiego biologa molekularnego oraz lekarza z kliniki Neurologicznej Uniwersytetu w Rostocku prof. Jensa Pahnke dowodzą, że substancje obecne w greckim gojniku mają wpływ na usuwanie złogów białkowych w mózgu, a zatem ograniczają ryzyko wystąpienia demencji starczej i choroby Alzheimera. Naukowcy przetestowali to na myszach, przez 50 dni podając im gojnik. Zauważono, że uszkodzenia mózgu cofnęły się w 80 proc. To pozwoliło badaczom wysnuć wniosek, iż regularne picie górskiej herbaty niweluje problem zaburzeń pamięci i orientacji.

To jednak nie jedyne znane prozdrowotne właściwości gojnika. Ta niezwykła roślina wykazuje działanie przeciwzapalne i antybakteryjne oraz antyoksydacyjne. Działa wzmacniająco na układ odpornościowy. Jej picie zaleca się w okresie jesienno-zimowym, gdy łatwo o infekcję. Łagodzi ból gardła i zmniejsza objawy chorób układu oddechowego. Gojnik doskonały jest także na bóle żołądka oraz problemy związane z trawieniem. To również silny środek moczopędny. Niektóre jego odmiany rosnące na terenach Grecji zawierają żelazo i wspomagają wchłanianie się tego składnika – jest więc idealny dla osób z anemią. Herbatka górska pobudza, nie powoduje natomiast skutków ubocznych, dlatego jest idealnym napojem również dla dzieci. Najlepiej spożywać rano i podczas pracy – wypełni Was energią!

Grecka tradycja

Grecką herbatę górską można przyrządzać i podawać na ciepło oraz na zimno. Doskonale smakuje z odrobiną miodu, cytryny, a dodanie kilku kostek lodu orzeźwi i uczyni z niej idealny zamiennik dla gazowanych napojów. Jedna gałązka gojnika wystarcza na 500 ml herbaty. Cała gałązka gojnika, łącznie z kwiatostanem i liśćmi wydziela smak i aromat oraz ma cenne właściwości. Wystarczy zalać wrzącą wodą i parzyć pod przykryciem 5-7 min (przybierze przy tym nieco jasną żółtozieloną barwę).

W tej postaci można go zaparzyć dwukrotnie, ponieważ nadal zachowuje swą moc. Współczesne greckie babcie wieczorem przygotowują pobudzający napar w garnuszku, by w ciągu nocy nabrał on intensywności (przybierze przy tym nieco ciemniejszą i delikatnie czerwoną barwę) i podają go swojej rodzinie następnego dnia. Jest to najbardziej popularna i lubiana herbatka wśród Greków, ochoczo spożywają ją zarówno dzieci, jak i dorośli

Grupa ekspertów z zespołu leśników Uniwersytetu Arystotelesa w Salonikach wyselekcjonowała najlepsze  odmiany greckiego gojnika z ekologicznych, certyfikowanych i wypielęgnowanych greckich upraw. Ich wiedza oraz zielarska pasja dała produkt najwyższej klasy, z uwzględnieniem jakości gleby, mikroklimatu oraz wysokości występowania. Staranny proces zbierania, suszenia i sortowania przebiega tradycyjną metodą ręczną,  zapewnia doskonały dobór najlepszych części rośliny, a specjalne opakowanie chroni przed szkodliwym światłem słonecznym, utrzymując pełnię aromatu i smaku. Szlachetny smak, intensywny aromat oraz szeroka gama właściwości greckiego gojnika sprawia, że jest on jedyny w swoim rodzaju.

Tekst: Christos Markopulos, mgr Leśnictwa i Środowiska Naturalnego, mgr Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Arystotelesa w Salonikach

 

 

Dodaj komentarz