Miłorząb japoński – by wspomnienia nie straciły ostrości
24 czerwca 2020
Ginkgo biloba jest piękne, dostojne i niezwykle istotne ze względu na właściwości lecznicze. Właściwości terapeutyczne znane i doceniane były w Chinach i Japonii od kilkuset lat, następnie zachwyt nad zastosowaniem w przywracaniu zdrowia wykazała medycyna zachodu. W ostatnich latach produkty na bazie miłorzębu stały się także dostępne w Polsce.
Popularność zyskuje dzięki zdolności do utrzymywania pamięci w świetnym stanie. Ale to nie jedyne jej zalety! Niezwykła, wręcz mityczna roślina, o fantastycznej historii. Ginkgo biloba należy do rodziny miłorzębowatych. Miłorząb dwuklapowy zwany także miłorzębem japońskim, faktycznie pochodzi z Chin, gdzie nadal rośnie dziko.
Z punktu widzenia systematyki, to wysokie nagonasienne drzewo jest endemicznym reliktem, jednym z najstarszych gatunków na ziemi. Przetrwał do naszych czasów od dawnych epok geologicznych, prawdopodobnie pamięta jeszcze erę dinozaurów.
Uprawia się je obecnie niemal w całej wschodniej Azji, Ameryce Północnej oraz Nowej Zelandii. Do Europy dotarł dopiero w XVIII wieku. Występuje też w Polsce, gdzie stanowi ozdobę parków lub ogrodów botanicznych. Wytrzymuje całkiem dobrze w naszym klimacie, choć nie osiąga tu swoich maksymalnych rozmiarów. Stosowane jest jako drzewko dekoracyjne zarówno w przydomowych ogrodach, jak również jako element aranżacji przestrzeni przy dużych kompleksach zielonych, rewelacyjnie podkreślając urok ciekawych budowli.
Ginkgo biloba odcisnęło swój ślad w historii ludzkości. Pełniło też ważną rolę w życiu duchowym i religijnym – uznawane było za kultowe w buddyzmie. W Chinach, Japonii i Korei jest drzewem świętym. Według wielu wierzeń – było to ulubione ziele smoków oraz innych mitycznych postaci, obdarzonych mądrością.
Miłorząb japoński zachwyca swoim wyglądem. Liście ma szerokowachlarzowate, w górnej części wcinane. Według niektórych przypomina nieco symbol serca. Jest rośliną dwupienną, co oznacza, że na jednych egzemplarzach wydaje wyłącznie kwiaty męskie, na innych natomiast żeńskie. Owocem jest pestkowiec, o jadalnej naowocni.
Surowcem wykorzystywanym w terapiach są liście. Zawierają one liczne związki z grupy laktonów diterpenowych (ginkgolidy) i seskwiterpenowych (bilobalid), a także fitosterole, flawonoidy, glikozydy oraz specyficzne biflawonoidy. Na uwagę zasługuje fakt, że zarówno bilobalidy i gingkolidy nie były wcześniej znane i wyodrębniono jej jedynie z liści miłorzębu.
Wymienione wyżej substancje odpowiadają m.in. za rozszerzanie naczyń krwionośnych w tkankach narządów, poprawiają zaopatrzenie w tlen, mają szczególny pozytywny wpływ na ukrwienie mózgu. Często stosowane są także jako środek polepszający krążenie obwodowe i mózgowe, zapobiegające zwapnieniu naczyń. Wykazują działanie przeciwzakrzepowe, zwiększają przepływ krwi i obniżają jej lepkość. Mogą także przyczyniać się do utrzymania prawidłowej wydolności psychicznej i fizycznej.
Tak wyjątkowy skład i szereg substancji nie występujących nigdzie indziej sprawiają, że miłorząb japoński wspomaga utrzymanie dobrej sprawności umysłowej, jasności myślenia i funkcji poznawczych na co dzień. Ponadto, wspomaga krążenie, a dzięki temu przyczynia się do utrzymania dobrego słuchu i wzroku.
Korzystnie wpływa na sprawne myślenie w chwilach wymagających wzmożonego wysiłku umysłowego oraz w sytuacjach zwiększonego napięcia. Uznawane jest za roślinę adaptogenną czyli pomagającą organizmowi przygotować się, a następnie radzić sobie ze stresem.
Wielu zielarzy i farmaceutów poleca miłorząb szczególnie dla osób w starszym wieku gdyż pomaga zachować słabnącą z wiekiem pamięć. Natomiast młodsze osoby chętnie sięgają po produkty na bazie tej rośliny bo wspiera mikrokrążenie w naczyniach mózgowych, przez co przyczynia się do zachowania prawidłowej pracy mózgu – wspomaga koncentrację, ułatwia naukę i zapamiętywanie. Zawiera też naturalnie występujące antyoksydanty, które chronią komórki organizmu przed szkodliwym działaniem wolnych rodników, dzięki czemu opóźniają procesy starzenia organizmu.
Liść miłorzębu jest składnikiem wielu gotowych preparatów ziołowych, szeroko stosowanych w terapiach schorzeń geriatrycznych, do utrzymania prawidłowego słuchu i widzenia, w zaburzeniach naczyniowych oraz dla zachowania sprawności fizycznej i intelektualnej. Po ginkgo sięgają także osoby młode, których funkcjonowanie związane jest z koniecznością długotrwałej koncentracji oraz szybkiego kojarzenia.
W połączeniu z różeńcem górskim zwanym korzeniem arktycznym, stanowi świetne wsparcie dla osób reprezentujących kadrę kierowniczą lub nauczycielską, gdzie podejmowanie decyzji wiąże się z precyzyjnym myśleniem, szybką reakcją na sytuację czy sprawnym działaniem w warunkach silnego stresu. Głównym zadaniem tej rośliny jest bowiem utrzymanie dobrej pamięci, słuchu oraz zachowanie prawidłowej sprawności umysłowej – a zatem odpowiada w części za jakość i komfort życia przez długie lata.
Wśród sposobów podania preparatów z miłorzębu znajdziemy napary (herbatki z czystego liścia lub w postaci mieszanek ziołowych), kapsułki i tabletki z ekstraktem miłorzębu oraz wyciągi alkoholowe. Trzeba pamiętać, by wybierając produkty zwrócić uwagę na jakość i czystość tego surowca, gdyż preparaty na bazie miłorzębu należy stosować przez dłuższy okres. Istotne jest również zapoznanie się z możliwymi interakcjami – szczególnie jeśli stosujemy jednocześnie inne leki.
Miłorząb japoński – roślina, którą trudno byłoby przecenić. Dzięki niej wspomnienia wciąż będą wyraźne, a codzienne zadania okażą się prostsze do wykonania! Po długim, ciepłym okresie wakacyjnego rozleniwienia może stać się niebywałą pomocą w przywróceniu wartkiego toku myśli i koncentracji.
tekst: Joanna Nestorowicz – Kiegiel