Kardamon – intrygujący aromat i odrobina ostrości
1 czerwca 2023
Mimo że przyprawa ta należy do najstarszych, ze względu na kosztowną i trudną uprawę na prawdziwą popularność w Europie mogła liczyć dopiero w epoce podbojów kolonialnych. Nasiona kardamonu zawierają olejek eteryczny o ostrym korzenno-kamforowym zapachu. Ich smak jest lekko pikantny, cytrynowo-eukaliptusowy.
Kardamon jest byliną z rodziny imbirowatych (Zingiberaceae), o grubym, bulwiastym kłączu i długich, masywnych korzeniach. Pochodzi z Indii; dziś uprawiany jest w krajach obszarów międzyzwrotnikowych.
Roślina dojrzewa przez kilka lat i owocuje przez następne kilkanaście. Surowiec przyprawowy oraz leczniczy stanowią nasiona, które uzyskuje się, ostrożnie odcinając torebki z owocami. Później suszy się je na słońcu lub w specjalnych suszarniach. Cena za kilogram tej przyprawy (niemielonej) waha się od 50 do 300 zł, w zależności od miejsca uprawy i jakości pozyskanych nasion.
Zalety kulinarne i lecznicze kardamonu znane są ludziom od tysięcy lat, gdyż jedną z najcenniejszych korzennych przypraw sprzedawano na targach w starożytnych ośrodkach: Babilonie, Tebach, Atenach i Rzymie.
W starożytnym Egipcie wykorzystywano charakterystyczny aromat kardamonu, wytwarzając korzenne pachnidła, natomiast w Grecji i Rzymie dodawano go do ozdób zakładanych na włosy lub ubranie. W krajach arabskich od wieków służy do aromatyzowania kawy. Podobno kardamon wraz z konopiami indyjskimi i ziarnami maku wchodził w skład arabskiej mikstury, używanej w średniowieczu jako narkotyk. Cieszył się ponadto sławą afrodyzjaku i remedium poprawiającego płodność – wspomina o nim „Księga tysiąca i jednej nocy”. Po zażyciu sporej ilości specyfiku z kardamonem, bogaty bezdzietny kupiec doczekał się syna, którego nazwano Aladynem.
Jako środek leczniczy słynie z właściwości wzmacniających układ pokarmowy. Poprawia trawienie i działa przeciwwirusowo, pobudza też apetyt. Nadaje się do leczenia zapalenia jamy ustnej i może być używany pomocniczo w dolegliwościach reumatycznych. Żucie nasion kardamonu odświeża oddech.
W kuchni kardamon dodaje ostrości mdłym i słodkim potrawom. Można nim przyprawiać wypieki (szczególnie pierniki), desery, kompoty, musy i sałatki owocowe. Znakomicie wzbogaca smak zup, sosów, naleśników na słodko, potraw mięsnych i rybnych, pasztetów oraz dań z grilla. Kardamon nadaje świeży smak deserom i wypiekom z dodatkiem dyni, marchwi oraz jabłek. Stosuje się go także do produkcji likierów i wódek. Przyprawa ta świetnie pasuje do gorących napojów: kawy, herbaty, czekolady.
W potrawach można go łączyć z innymi przyprawami, jak chili, ziele angielskie, nasiona kolendry, kmin rzymski, imbir, cynamon, papryka, pieprz, anyż gwiazdkowaty, werbena cytrynowa. Jest składnikiem słynnych mieszanek, m.in. curry i garam masala.
Chai latte
Składniki:
2 szklanki wody
1 laska cynamonu
6 ziaren kardamonu
6 goździków
3 gwiazdki anyżu
2-centymetrowy kawałek imbiru
1 szklanka mleka
4 łyżeczki herbaty liściastej
Wodę z przyprawami: cynamonem, kardamonem, anyżem, goździkami, imbirem zagotować w garnku. Przykryć, zmniejszyć ogień i gotować ok. 10 minut. Dodać mleko, zestawić z ognia. Wsypać herbatę, ewentualnie miód albo cukier do smaku, i przykryć. Zaparzać kilka minut. Po odcedzeniu przelać do filiżanek.
Można również mleko spienić w ekspresie do kawy i dodać do napoju albo zamiast zwykłego mleka wykorzystać napoje roślinne.
Tekst: oprac. red.
Fot. Pixabay
Przeczytaj również: Bez pieprzu ani rusz
