Czosnek niedźwiedzi: wiosenny rarytas
12 lutego 2022
Mimo że czosnek niedźwiedzi występuje w lasach, znajduje się pod ochroną i nie można go pozyskiwać w stanie dzikim. Jest jednak sposób, by cieszyć się kulinarnymi walorami tej niezwykłej rośliny. Można ją uprawiać w ogrodzie lub po prostu kupić na straganie.
Dlaczego czosnek niedźwiedzi? Wiąże się to z legendami starogermańskimi. Podobno wzmożone zainteresowanie tych zwierząt soczystymi listkami Allium ursinum zauważono zaraz po przebudzeniu z zimowego snu. Nie podano, czy to zasługa czosnkowego smaku i aromatu, czy też właściwości przeciwpasożytniczych. Ludzie wierzyli jednak, że co wzmacnia niedźwiedzia, będzie dobre także dla ich zdrowia.
Cebula czarownic
Czosnek niedźwiedzi, zwany też dzikim albo cebulą czarownic, pojawia jako jeden z pierwszych posłańców wiosny – tuż po zimie, gdy znika śnieg. Okres kwitnienia przypada na przełom kwietnia i maja, a pod koniec tego miesiąca pojawiają się nasiona. Co ciekawe, wtedy część naziemna ginie, pozostaje jedynie cebula. Liście czosnku, podobne nieco do liści konwalii czy tulipana, wyróżniają się czosnkowym zapachem i przyjemnym smakiem, znacznie łagodniejszym niż u dobrze znanego nam kuzyna – czosnku pospolitego.
Przebój wiosennej kuchni
Do celów kulinarnych najlepsze są młode listki, jeszcze przed zakwitnięciem rośliny. Można je spożywać na surowo, np. w sałatkach, pastach kanapkowych, z twarogiem czy ziemniakami. Świetnym pomysłem na wiosenne akcenty w kuchni będzie „zielone” masełko czosnkowe albo sos jogurtowy. Subtelnego aromatu nabierze np. oliwa z dodatkiem zielonych listków, a ziołowe pesto w wersji czosnkowej będzie ciekawą odmianą jako dodatek do makaronu czy grzanek.
Dla zdrowia
Czosnek niedźwiedzi można też kisić, zalewając soloną wodą, albo wytłaczać z niego sok. Liście są bogate w witaminę C, mają też cenne składniki mineralne, takie jak: siarka, żelazo, selen i wapń. Warto jeść świeże listki lub pić sok przy przeziębieniach i w okresie osłabienia organizmu. Roślina ta ma właściwości zwalczające drobnoustroje. Do gorących potraw listki czosnku niedźwiedziego powinny być dodawane pod koniec gotowania lub tuż przed podaniem, bo w wysokiej temperaturze szybko tracą swe prozdrowotne właściwości.
Twarożek z dzikim czosnkiem
Garść liści czosnku niedźwiedziego
200 g twarogu
2 łyżki kwaśnej śmietany lub gęstego jogurtu
Sól, pieprz
Liście czosnku umyć i rozdrobnić. Twarożek wymieszać ze śmietaną lub jogurtem i dodać posiekany czosnek niedźwiedzi. Doprawić do smaku solą i pieprzem.
Zupa z czosnkiem niedźwiedzim
3 garście czosnku niedźwiedziego
1 l bulionu warzywnego
1 posiekana cebula
30 dag ziemniaków
1 łyżka masła
½ szklanki śmietanki 12% lub jogurtu greckiego
Sól, pieprz
W garnku z grubym dnem rozpuścić masło i dodać cebulę. Smażyć, aż się zeszkli i zmięknie. Dodać obrane i pokrojone w kostkę ziemniaki. Zalać bulionem warzywnym i gotować pod przykryciem na małym ogniu, aż ziemniaki zmiękną. Czosnek umyć, usunąć ogonki, a liście posiekać i dodać do zupy. Zagotować i zmiksować zupę na krem. Dodać śmietankę lub jogurt. Przyprawić i podawać z grzankami.
Tekst: Beata Woźniak
Fot. Pixabay
Przeczytaj również: O mój rozmarynie…